Observaties, opmerkingen en achtergronden rond de Dorpsstraat pilot

BLOG. Pilot Dorpsstraat sep – okt 2021

Deze blog startte op 27 september, ruim een week na de start van de pilot. Lees ook onze nieuwsbrieven (zie deze link). Valt u wat op tijdens de pilot, laat het ons weten! [email protected]

Met het einde van de pilot is ook deze blog beëindigd. Binnenkort publiceren we een evaluatie-notitie, onder andere over de uitvoering van de pilot, welke vragen de pilot zou kunnen beantwoorden en de perspectieven die we zien.


Woensdag 13 oktober

Observaties Schoutenbosch

Om half vier een kwartier staan schouwen: er reden 15 auto’s Schoutenbosch uit rechtsaf de Stationsweg op. Geen ervan keerde meteen richting Beverwijk. Keurig. En een goed gesprek met een kritische, goed geïnformeerde en begripvolle bewoner van de Verzetsheldenbuurt.

Enquêtes

We merkten dat een onderzoeksbureau voorbijgangers ondervraagt over hun mening over de pilot.

IMG_5307
Wegopbreking zit de pilot dwars

 


Dinsdag 12 oktober

Ook in de slotweken verrommeling van de pilot

Sinds vorige week is er een wegopbreking op het Dorpsplein; dat werd op een gegeven moment uitgebreid naar de Verlegde Overtoom. Rommelig beeld tijdens de pilot en een hindernis voor fietsers. Vandaag viel op dat ook de automobilisten er last van hebben, die kunnen soms zelfs niet verder. Vanmorgen keerde een voertuig,rdde terug naar de Stationsweg en tegen de rijrichting Schoutenbosch in.

Schouw

Vanmiddag in het pilot gebied rondgelopen met een illustere Castricummer.

 


Maandag 11 oktober

Vandaag enige observaties en achtergrond….

Observaties rond 13:00 uur

Een kwartiertje bij afslag Schoutenbosch/Stationsweg leverde een rustig beeld op: twee voertuigen: één autootje dat rechtsaf Schoutenbosch inreed en een taxibusje dat de andere kant op, rechtsaf de Stationsweg opreed en meteen daarna in een wijde bocht keerde, om verder te rijden in de richting Beverwijk. Beide bewegingen verliepen vloeiend, zonder haperen. De bestuurder leken zich op hun manier te hebben aangepast aan  de nieuwe situatie.

Een kwartiertje bij afslag Dorpsstraat/B Mooijstraat was drukker, zo’n 20 voertuigen, maar verder rustig. Wel vier bijzonderheden: (1) een auto die vlak voor rechtsaf de B Mooijstraat een recht doorgaande fietser nog even inhaalde (het ging goed), (2) een vrachtauto die probeerde om via het Dorpsplein verder te rijden en vervolgens achteruit terug moest, (3) een personenauto die niet de B Mooijstraat inreed, maar draaide en terug de Dorpsstraat inreed en tot slot (4) een autootje dat verrassend uit de B Mooijstraat tevoorschijn kwam en de Dorpsstraat opreed.

Observaties kort na 16:00

In een kwartier reden 10 voertuigen rechtsaf die allemaal keurig verder reden langs de Stationsweg. Ook waren er grote groepen scholieren die de Stationsweg overstaken richting Beverwijk. Een van de rechtafgaande autos wrong zich voorzichtig door de kluwen van scholieren.

In hetzelfde kwartiertje reden vier voertuigen komend van de overweg rechtsaf Schoutenbosch in. Eenmaal duurde dat wat langer omdat een fietser vanaf Schoutenbosch de Stationsweg wilde oversteken; het duurde even voor de fietser begreep dat die eerst mocht. Intussen ontstond een file op de overweg achter de afslaande auto. Een tweede van deze vier ging vlot rechtsaf vlak voor een paar overstekende voetgangers langs.

Voorts vertelde een omwonende dat die er ‘helemaal klaar mee is’ en zich rond de afslag Schoutenbosch consequent niet aan de regels houdt.

Achtergrond: Dorpsstraat autoluw en fietsen tussen Bonhoeffer en Wouterland.

De meest relaxte, veiligste en verreweg snelste route tussen het Bonhoeffer en de buitengym-lokatie Wouterland is ongetwijfeld via de Torenstraat/Kleibroek/Oranjelaan. Op dat traject moet de Dorpsstraat worden gekruist. Een autoluwe Dorpsstraat maakt deze route relaxter, veiliger en nog vlotter.

Achtergrond: Fietsdrukte in de fietsstraat

Jammer dat in de pilot geen fietstellingen worden gedaan. We hoorden vaak dat er fietsers waren die de Dorpsstraat bleven mijden wegens de verkeersdrukte. De pilot duurt weliswaar kort, maar zou de fietsstraat al meer worden gebruikt nu die autoluw is?


Zaterdag 9 oktober

Overpeinzingen op de zaterdag…

Schoolstraat

We spraken de afgelopen tijd veel Castricummer over de pilot, vooral tijdens het schouwen. In de eerste week waren dat verschillende boze reacties, met agressieve taal. Maar in middels is dat milder. Opmerkelijk is, dat sommige wandelaars in het centrum deze week nog een onjuiste voorstelling van zaken hebben van de situatie; zo veronderstelde iemand ten onrechte dat de Verzetsheldenbuurt niet vanaf de Stationsweg bereikbaar is, en een ander dacht dat doorgaand verkeer door de Verzetsheldenbuurt in de pilot fysiek belemmerd wordt – dat is onjuist.

Weliswaar is er natuurlijk een autoknip in de Schoolstraat, maar dat is op uitdrukkelijk verzoek van de bewoners daar, maar heeft zonder andere fysieke maatregelen minimaal effect voor de buurt. Overigens begrepen we, dat de straatbewoners die knip ook graag na de pilot gehandhaafd zouden zien.

Expres in de soep?

Een geluid dat we nog steeds horen, is de observatie dat de gemeente in de eerste week van de pilot zeer chaotisch en paniekerig optrad. Waarbij de gedachte wordt uitgesproken dat de gemeente het expres in de soep wilde laten lopen, zodat een mislukte pilot als extra argument kan gelden voor extra asfalt en extra autotunnels. Gemeente en politici zullen dit ongetwijfeld verontwaardigd van de hand wijzen. Dit gaat ook wel erg ver.

Wel vraagt de Fietsersbond zich af, of Castricum de politieke wil en bestuurlijke kracht heeft om daadwerkelijk tot uitvoering te komen van een gedegen Integraal Verkeersplan, zoals beoogd in de bestuursopdracht van 2020 (zie link). Om zoiets te realiseren zullen bijvoorbeeld ongetwijfeld meerdere pilots nodig zijn en zullen keuzes moeten worden gemaakt.

Gemankeerde Pilot

De Fietsersbond is blij dat er nu een pilot is, maar vindt de pilot gemankeerd. Want tevoren hadden we duidelijk aangegeven dat een pilot alleen zinvol is, als er goede maatregelen worden meegenomen om het sluipverkeer uit de Verzetsheldenbuurt te weren,  we schreven dat al in het verhaal van de initiatiefgroep Dorpsstraat autoluw (november 2019, zie deze link) en drongen er regelmatig bij de gemeente op aan.

De weekmarkt fungeert immers al als een wekelijkse pilot om te laten zien wat (tenminste) het effect zal kunnen zijn van ‘niets doen’ in de buurt. Over die autodrukte wordt al veel geklaagd.

Zonder maatregelen zien we teveel autoverkeer door de buurt. Bovendien zorgt het doorgaande verkeer door de buurt voor ongewenst veel verkeer tussen Dorpsstraat en Stationsweg. Terwijl er verschillende opties zijn om daar wat aan te doen – we schreven er al over. Een gemankeerde pilot. Jammer.

Donderdag 7 oktober

Burgemeester Mooijstraat

Het blijft heerlijk rustig fietsen in de Dorpsstraat. Ondanks het feit dar auto’s via de Burg Mooijstraat door kunnen rijden.  Het valt mee met de drukte daar, hoewel de Fietsersbond de voorkeur blijft geven aan de variant die het hele marktgebied autovrij maakt. Dan was het in de B Mooijstraat ongetwijfeld minder druk geweest.

Overigens lieten verschillende observaties zien dat er weinig parkeerplekken zijn voor auto’s die in de B Mooijstraat willen shoppen, om een boek te kopen, of zo. We zijn benieuwd, of de gemeente ook daarvan tellingen doet.

Vanmiddag tussen half vier en vier het autoverkeer bekeken bij hoek Schoutenbosch/Stationsweg. Er draaiden in die periode vijf auto’s rechtsaf  en geen enkele daarvan keerde meteen daarna richting Beverwijk.

Verzetsheldenbuurt

Wel draait veel verkeer de Dorpsstraat in/uit.  Jammer dat er geen effectieve verkeersmaatregelen ivoor de Verzetsheldenbuurt in deze pilot zitten.  Een gemiste kans.


Dinsdag 5 oktober

Om de Dorpsstraat pilot goed in perspectief te zien, vandaag een analyse van een toekomst met een ZuidoostRoute –voor veel geld het verplaatsen van de problemen, van de regen in de drup– zie deze link.


Maandag 4 oktober

Minder fietsers vandaag

Vandaag minder fietsdrukte dan normaal. De leerlingen van het Bonhoeffer een  studiedag, dus die fietsen niet naar school. Clusiusleerlingen hebben wel gewoon les. Daarom vandaag geen grote Fietsdrukte langs de Stationsweg.

Her blijft wennen

Wel even gelet op de rechtsoffers vanuit Schoutenbosch de Stationsweg op. Tussen vier en vijf in ongeveer een half uur tien rechtsoffers, waarvan er vier meteen op de Stationsweg richting Beverwijk keerden – veertig procent.  Bovendien was er een automobilist die 40 meter de Dorpsstraat in reed, daar keerde en vervolgens verder reed richting  de Beverwijkerstraatweg.

Gedurende dezelfde periode draaide een automobilist rechtsaf vanaf de Stationsweg de v Ginhovenstraat in.

 


Zondag 3 oktober

Het is de laatste dagen erg regenachtig. Dat zal ongetwijfeld een effect hebben op het verkeer – toch maar met de auto? Voor een evaluatie van de pilot een interessant gegeven. Wellicht is dit een interessante site, als je bij een evaluatie later wil terugkijken naar het weer in Castricum: zie deze link.


Zaterdag 2 oktober

Vanmiddag een half uur in Schoutenbosch/van Ginhovenstraat gestaan. Van de twaalf chauffeurs die de Stationsweg opdraaiden gingen slechts twee meteen daarna keren richting Beverwijk. Een van die twee was duidelijk verrast door de betonblokken middenop de Stationsweg: met een knipperende richtingaanwijzer naar links werd een tijdje getreuzeld, voordat rechtsaf werd gedraaid, waarna meteen gekeerd werd richting Beverwijk. Twee op de twaalf (17%) is een stuk minder overtredingen dan eerder geconstateerd (67%).

Voorts even door de Burgemeester Mooijstraat gefietst. Daar had de Fietsersbond immers veel overlast verwacht door de gekozen pilot-variant. Tot dusver lijkt dat mee te vallen. Wel even gevraagd wat de ervaringen zijn bij een van de winkeliers. Die zei geen verkeersoverlast te hebben gezien tot dusver. “Wel zie ik zo nu en dan een file ontstaan. Niet vaak hoor. Niet alleen in de spits,  zomaar opeens.  Dan worden ze blijkbaar geblokkeerd of kunnen de Stationsweg niet op. ”

 


Donderdag 30 September

Observatie ‘avonds in de donkere Dorpsstraat, hoek B Mooijstraat., rond 20:00 uur: verschillende rustig rijdende auto’s worden verrast door de afzetting, de auto’s staan even stil, er wordt blijkbaar gekeken, nagedacht en overlegd.  Drie van de vijf keer besluit de bestuurder om het hek heen te rijden, om verderop te constateren dat verder rijden niet mogelijk is; dus wordt gekeerd. Een van de chauffeurs rijdt daarna verder terug de Dorpsstraat in, de andere automobilisten draaien de Burgemeester Mooijstraat is. Daar kwam ook Arnon Grunberg uit een auto tevoorschijn, voor zijn interview bij boekhandel Laan.


Woensdag 29 september

Bomendicht dag.

Vandaag haperden de spoorbomen om Beverwijkerstraatweg écht. De bomen bleven urenlang dicht. Je kan het interessant vinden hoe het verkeer daarop reageert, maar voor de pilot is het natuurlijk verloren tijd.

Achtergrond – waarom ook weer die beperkingen bij de overweg?

Doel is dat er niet plotseling gestopt wordt, zodat files ontstaan en auto’s tussen dichte spoorbomen komen. Geconstateerd is dat die files ontstaan door wachtend afslaandverkeer de vGinhovenstraat/Schoutenbosch in, of linksaf eruit. Nodig om het voor automobilisten veiliger te maken.

Minder verkeer in en uit de Dorpsstraat zou ook het risico op dergelijke opstoppingen beperken.

Ja, het draait blijkbaar in de eerste plaats om de auto. Als fietsers hebben we in dit geval het liefst een tunneltje – onder het drukke autoverkeer én het hinderlijks treinverkeer door.

Achtergrond – de geschiedenis van de Breedeweg-knip 

De schuine Breedeweg-weg-knip had als doel om het doorgaande verkeer te ontmoedigen.    Het plan ontstond in de eerste helft van 2020 uit het overleg tussen gemeente en buurt. Het vormde ook een uitgangspunt (zie kaartje) voor de simulatiestudie van GoudAppel Coffeng (LVO-Maatregelen overweg Beverwijkerstraatweg, 16 juli 2020); helaas gaf deze studie geen inzicht op de verkeerseffecten op de buurt.

Achtergrond – Leefbaar Verkeersplan en de Breedeweg knip

Ook in het Leefbaar Verkeersplan (29 juli 2020) wilden ook de verkeerscirculatie in de Verzetsheldenbuurt goed oplossen. Hoewel we liever voor een rigoureuzer zouden kezen, gaven we dit plan het voordeel van de twijfel, omdat buurt en gemeente erachter leek te staan.

Het Leefbaar Verkeersplan deed vervolgens mee aan het onderzoekstraject. In de resultaten van het (statische) verkeersmodel (dit voorjaar) zagen we toen een ongewenst grote verkeersdrukte in de kleine straatjes van de buurt. Toen hebben we het Leefbaar Verkeersplan voor de Verzetsheldenbuurt aangepast, zodat doorgaand verkeer onmogelijk werd. We schreven al over deze oplossing: behalve de schuine knip op de Breedeweg weg ten zuiden daarvan nog drie knips, zodat er geen autoverkeer door de wijk kon tussen Cieweg en Stationsweg; als je bijvoorbeeld via de Dorpsstraat de wijk inrijd, verder via Verlegde Overtoom, dan kan je uiteindelijk alleen de wijk uit via  Schoutenbosch/vGinhovenstraat, of weer via de Dorpsstraat. Ja, het is soms wat omrijden voor de automobilisten, maar je krijgt een wijk voor terug die minder doorgaand verkeer heeft en rustiger leefbaarder is. Het is een keuze.

Ook vermoeden we dat het nog rustiger wordt op de afslagen na de overweg aan de Stationsweg.

We schreven ook over een alternatief om doorgaand verkeer uit de wijk fte weren. Een verbod op bestemmingsverkeer en handhaving met camera’s (kentekenregistratie) helpen vast te stellen of er sprake is van doorgaand verkeer.

Andere buurten

Overigens hadden we naar aanleiding van de verkeersmodellen ook een voorstel gedaan voor de verkeerscirculatie in de buurt van de Brakenburgstraat/Bernésstraat. Een voorstel dat wat verder ging dat nu in de Dorpsstraat pilot.

Simulatie
Kaartje met de Verzetsheldenbuurt uit het GoudAppel Coffengplan van juli 2020, inclusief schuine knip Breedeweg.

Dinsdag 28 september

Bericht ontvangen vanuit de Pernéstraat dat het daar nog steeds erg rustig is tijdens de pilot. Wel rijden er soms auto’s tegen de tijdens de pilot ingestelde eenrichting in. Misschien volgen die gewoon hun navigatie – want die kent de pilot instelling niet.
Afslag Schoutenbosch

Nu de verkeersborden goed staan nog eens gekeken of het autoverkeer volgens de regels rijdt bij de afslag vGinhovenstraat/Schoutenbosch en Stationsweg. Tussen 16:00 en 17:00 een half uur gekeken. Één auto ging in die periode rechtsaf vanaf de spoorovergang naar Schoutenbosch. En van de 15 auto’s rechtsaf de Stationsweg opdraaiden gingen maar liefst 10 meteen keren richting Beverwijk. Terwijl er nu toch echt een (klein) bord aangeeft dat keren verbonden is.

Tijdens dat gedraai hebben die automobilisten minder aandacht voor fietsers, zeker de kerende auto’s, die daarbiij ook nog verschillende fietsstromen kruisen. En ja, ze zorgen soms door hun gedraai en gestel voor een file op de spoorovergang…
De indruk is nog steeds dat dit zonder handhaving niet goed gaat werken. Nu de verkeersborden goed staan en men heeft kunnen wennen, zou handhaving toch een optie moeten zijn?
Fietsoversteek Stationsweg Schoutenbosch.
De Fietsersbond blijft protesteren tegen de grote betonnen obstakels op het middeneiland. Fietsers moeten daar meer ruimte krijgen.  Ten eerste zodat ze vlot en veilig in twee keer kunnen oversteken en ten tweede, omdat bij dichte bomen motorvoertuigen geen rekening houden met de fietsoversteek en de fietsroute nog meer blokkeren.

Achtergrond – geen afslaand verkeer ter voorkoming stilstaande auto’s op overweg

Het is op advies van ProRail, dat alleen auto’s rechtsaf vanuit vGinhovenstraat/Schoutenbosch de Stationsweg op mogen. Doel is om te te voorkomen dat plotselinge autofiles achter de wachtende auto’s die afslaan ontstaan, waardoor auto’s op de spoorwegovergang stilstaan  – met de kans dat er een auto op de overgang staat als de bomen dichtgaan.

Hetzelfde idee gold ook voor het autoverkeer in en uit de Dorpsstraat. Daar wordt het risico verminderd door het verminderen van het verkeer door de knip in de Dorpsstraat.
Voor fietsers zijn in de plannen geen extra maatregelen bedacht.

 


Maandag 27 September

Veel mensen met een mening over de pilot hadden het amper in de gaten: al ruim een week is de Dorpsstraat daadwerkelijk zeer autoluw. En onverwacht: ook in de Burgemeester Mooijstraat is weinig autoverkeer, de verwachte autodrukte blijft uit. Maar ja, de automobilisten zijn nog aan het wennen, gedragsverandering kost tijd, misschien wordt het daar later in de pilot wel weer drukker.

De twee meest kwetsbare punten van de pilot vroegen afgelopen week de meeste aandacht. Dat is ten eerste de afslag Schoutenbosch/v Ginhovenstraat vlak na spoorovergang Beverwijkerstraatweg en ten tweede het voorkomen of ontmoedigen van doorgaand verkeer door de Verzetsheldenbuurt.

Afslag Schoutenbosch

De extra verkeersborden rond afslag Stationsweg/Schoutenbosch geven beter aan dat afslaan niet mag, want het is daar eenrichtingsverkeer.

De Fietsersbond houdt de situatie rond die afslag scherp in de gaten. We zagen vanmorgen weer dat het ongewenste gedraai van de auto’s vergeleken met begin vorige week sterk is verminderd. Hoewel dat verbeterde verkeersgedrag natuurlijk ook werd veroorzaakt door het weghalen vorige week woensdag van de schuine autoknip op de Breedeweg door de gemeente: het autoverkeer door de Verzetsheldenbuurt omzeilde de knip door de ‘alternatieve route’ via de V.Ginhovenstraat/Schoutenbosch te nemen; nu rijdt men weer via Dorpsstraat/Verlegde Overtoom.

Fietsers via afslag Schoutenbosch

Vergeleken met de hekken die er in het begin op de hoek stonden, zijn de flexibele palen die er nu staan een verbetering – hoewel we zeer kritisch blijven over obstakels op fietsroutes. Wel zien we nog verbeterpunten. Onder andere de betonblokken op het middeneiland: zorg voor meer ruimte voor overstekende fietsers.

Overigens heeft de Fietsersbond begrip voor de geïmproviseerde situatie tijdens de pilot. Dat neemt niet weg dat de Fietsersbond zeer kritisch over het ontwerp van ProRail en gemeente op en rond overweg Beverwijkerstraatweg. Daarin staat het autoverkeer centraal en wordt fietsverkeer gemarginaliseerd. Lees hier onze reactie op de ontwerptekening van Prorail/gemeente.

Verzetsheldenbuurt

Eind vorige week is de bebording rond de pilot aanzienlijk verbeterd. Als je vanuit Beverwijk komt of langs de stationsweg rijdt maken gele borden goed duidelijk dat doorgaand verkeer via de Dorpsstraat niet de bedoeling is.

Een mogelijke verbetering is nu, om ‘Verzetsheldenbuurt bereikbaar’ te vervangen door ‘Bestemmingsverkeer voor Verzetsheldenbuurt blijft mogelijk’.  Want dat leest makkelijker na het bord ‘Doorgaand verkeer Dorpsstraat gestremd..’ en benadrukt dat we in de Verzetsheldenbuurt bestemmingsverkeer verwelkomen, maar geen doorgaand verkeer.

De Fietsersbond heeft er altijd op aangedrongen dat een Dorpsstraat pilot samen moet gaan met maatregelen om doorgaand verkeer door de Verzetsheldenbuurt te beperken. Immers, op marktdagen is de Verlegde Overtoom ruim 40% drukker dan op andere werkdagen en de Cieweg 20%. De buurt irriteert zich al jaren aan dat sluipverkeer en voor fietsers is het hinderlijk en gevaarlijk (merk op dat de wegversmallingen in de buurt het voor de fietsers alleen maar vervelender en onveiliger maken).

 

 

 

En tot slot enig kritisch commentaar.

Communicatie gemeente kon beter

Het gemeentelijke plan om via kruipdoor/sluipdoor gedragsverandering teweeg te brengen en sluipverkeer door de verzetsheldenbuurt te ontmoedigen mislukte. Daarbij leek het wel of de gemeente het eigen plan niet serieus nam. De communicatie, voorbereiding, of uitleg naar buurt of gemeenteraad was afwezig of onduidelijk. Ook werden er niet direct specifieke verkeerstellingen gedaan om te zien of de beoogde gedragsverandering te daadwerkelijk te zien was (tellingen worden pas volgende week en de week erna gedaan). Voorts vonden de automobilisten al snel een alternatieve route via afslag Schoutenbosch. En als klap op de vuurpijl werd de knip op de Breedeweg weggehaald, terwijl er geen zicht is op andere maatregelen. Alle hoop lijkt nu gevestigd te zijn op gedragsverandering door de tekst op de gele borden; dat lijkt erg mager.

Tegenwerking

Jammer dat de navigatieprogramma’s (Google, TomTom, etc.) de tijdelijke situatie van de pilot niet overnemen en daardoor de pilot ondermijnen. Ook blijft het jammer dat handhaving amper plaatsvindt, vooral ook omdat er een paar dorpsgenoten zijn die de pilot moedwillig proberen te saboteren.

Categorieën

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *